Umiejętności cyfrowe w zarządzaniu finansami start-upów
COU_8_PL
Title
Umiejętności cyfrowe w zarządzaniu finansami start-upów
Keywords
Zarządzanie finansami, umiejętności cyfrowe, bootstrapping, crowd-funding, aniołowie biznesu, venture capital, akceleratory start-upów, instytucje fin
Author
University of Rzeszow
Languages
English
Objectives/goals
Podstawowym celem opracowanego materiału jest wykształcenie wśród słuchaczy kursu umiejętności cyfrowych niezbędnych w zarządzaniu finansami start-upów. Realizacja tak wskazanego celu możliwa będzie za sprawą wskazanych niżej działań składających się na kurs, a obejmujących:
1. Prezentację i omówienie tradycyjnych i innowacyjnych form finansowania start-upów.
2. Analizę korzyści i kosztów (zalet i wad) poszczególnych form finansowania działalności gospodarczej.
3. Dopasowanie form finansowania do projektowanych przedsięwzięć gospodarczych.
Słuchacze kursu po zapoznaniu się z przedstawionymi w nim materiałami będą potrafili nie tylko rozróżnić metody finansowania przedsięwzięć gospodarczych i przeanalizować ich charakterystyki, ale także wskazać na zasadność korzystania z poszczególnych metod finansowania działalności gospodarczej w związku z projektowaną koncepcją biznesową. Każda z metod przedstawiona zostanie w ramach osobnej jednostki tematycznej, opatrzonej komentarzami, instrukcjami oraz odniesieniami do praktycznych przykładów, co sprawi, że zdobywana wiedza będzie miała charakter praktyczny.
Description
Kurs stanowi odpowiedź na dwa podstawowe problemy związane z inicjowaniem innowacyjnej działalności gospodarczej. Pierwszym z nich jest jej konceptualizacja. Kluczowy aspekt w tym względzie stanowią umiejętności cyfrowe, na które w ramach niniejszego materiału położony zostanie szczególny nacisk. Drugim aspektem inicjowania przedsięwzięć gospodarczych jest ich finansowanie. Zważywszy na mnogość źródeł finansowania funkcjonujących w otoczeniu gospodarczym przedsiębiorstw wiedza na ich temat jest kluczowa, dla podejmowania świadomych decyzji biznesowych. Opracowany materiał ma za zadanie nie tylko wskazać na możliwe alternatywy finansowania projektów gospodarczych. Jego rolą jest także omówienie ich cech, a także podanie charakterystyk umożliwiających optymalizację doboru źródeł finansowania w stosunku do projektowanych przedsięwzięć gospodarczych.
Contents in bullet points
1. Moduł: Umiejętności cyfrowe w zarządzaniu finansami start-upów
1.1. Temat: Tradycyjne źródła finansowania biznesu
1.1.1. Wewnętrzne, nieformalne źródła finansowania
1.1.2. Pojęcie kapitału własnego i obcego
1.1.3. Finansowanie z „pierwszej linii”
1.1.4. Zewnętrzne źródła finansowania - kredyty bankowe
1.1.5. Zewnętrzne źródła finansowania - dotacje rządowe
1.1.6. Zewnętrzne źródła finansowania – Pożyczki na start (Start up loans)
1.1.7. Tradycyjne źródła finansowania – Lokalne instytucje/ Agencje przedsiębiorczości (Local authorities)
1.2. Temat: Crowdfunding
1.2.1. Czym jest crowdfunding?
1.2.2. Rodzaje crowdfundingu
1.2.3. Kiedy wybrać crowdfunding?
1.2.4. Zalety i wady crowdfundingu
1.2.5. Czynniki sukcesu projektów crowdfundingowych
1.2.6. Crowdfunding w praktyce
1.3. Temat: Venture capital
1.3.1. Definicje Venture capital
1.3.2. Historia początków venture capital
1.3.3. Istota venture capital
1.3.4. Fazy rozwoju przedsiębiorstwa a zaangażowanie kapitałowe funduszy venture capital
1.3.5. Wady i zalety venture capital
1.3.6. Venture capital w praktyce
1.4. Temat: Aniołowie biznesu (Business Angels)
1.4.1. Kim są aniołowie biznesu?
1.4.2. Kryteria klasyfikacji projektów inwestycyjnych
1.4.3. Proces finansowania projektu
1.4.4. Wady i zalety finansowania przez aniołów biznesu
1.4.5. Aniołowie biznesu w praktyce
1.5. Temat: Startup accelerators
1.5.1. Czym są Startup accelerators?
1.5.2. Rodzaje akceleratorów startupów
1.5.3. Czynniki wyboru właściwego akceleratora
1.5.4. Zalety i wady akceleratorów startupów
1.5.5. Akceleratory startupów w praktyce
1.6. Temat: Inkubatory przedsiębiorczości
1.6.1. Czym są inkubatory przedsiębiorczości?
1.6.2. Zalety i wady inkubatorów przedsiębiorczości
1.7. Temat: Bootstrapping
1.7.1. Czym jest boostrapping?
1.7.2. Zalety i wady boostrappingu?
1.7.3. Strategia stania na własnych nogach.
1.7.4. Jakie instrumenty zarządzania finansami wykorzystuje bootstrap-ping?
1.7.5. Bootstrapping w praktyce
1.8. Temat: Community Development Finance Institutions (CDFI)
1.8.1. Community Development Finance Institutions
1.8.2. Przedsiębiorstwa, które mogą liczyć na finansowanie przez instytucje CDFI
1.8.3. Sektory Community Development Finance Institutions
1.8.4. Wady i zalety Community Development Finance Institutions
1.8.5. Community Development Finance Institutions w praktyce
Contents
Umiejętności cyfrowe w zarządzaniu finansami startupów
Cele modułu
Cele modułu
Na koniec tego modułu będziesz potrafił:
• Wskazać i omówić tradycyjne źródÅ‚a finansowania biznesu.
• Przedstawić i scharakteryzować innowacyjne źródÅ‚a finansowania startupów.
• Wykonać analizÄ™ zalet i wad stosowania różnych form finansowania dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej.
• Dopasować formÄ™ finansowania do projektowanego przedsiÄ™wziÄ™cia biznesowego.
|
TRADYCYJNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA BIZNESU
Własne oszczędności
• Szczególnie na poczÄ…tkowym etapie dziaÅ‚alnoÅ›ci, gdy ryzyko niepowodzenia biznesu jest wysokie,
• Najbardziej oczywiste źródÅ‚o finansowania biznesu, szczególnie typu start-up.
• Tego rodzaju kapitaÅ‚ nazywamy kapitaÅ‚em wÅ‚asnym, nie oznacza to jednak, że korzystanie z takiego kapitaÅ‚u nic nie kosztuje.
• Zdarza siÄ™, że jest wymagany podczas ubiegania siÄ™ o zewnÄ™trzne źródÅ‚a finansowania; jako zabezpieczenie
|
Kapitał własny
• WkÅ‚ad finansowy (lub rzeczowy) wÅ‚aÅ›ciciela/-i przedsiÄ™biorstwa, wspólników lub akcjonariuszy.
• WÅ‚aÅ›ciciele samodzielnie decydujÄ… w jakiej części i na co zostanÄ… przeznaczone posiadane Å›rodki finansowe.
• CzÄ™sto jest droższym źródÅ‚em finansowania od kapitaÅ‚u obcego (np. kredytu), ale jedynym możliwym do wykorzystania.
• Korzystanie z kapitaÅ‚u wÅ‚asnego traktuje siÄ™, jako inwestycjÄ™, nie zaÅ› jak w przypadku kapitaÅ‚u obcego – zobowiÄ…zanie.
|
Koszt kapitału własnego
• Jak każdy kapitaÅ‚ ma swojÄ… cenÄ™.
• Koszt utożsamiamy najczęściej z tzw. kosztem alternatywnym – in. możliwoÅ›ci lub utraconych szans, czyli stopÄ… zwrotu, jakÄ… można byÅ‚oby siÄ™ spodziewać w przypadku inwestycji tej samej „zÅ‚otówki” w inne aktywa/inwestycje.
• Z uwagi na ryzyko nieodzyskania zainwestowanego kapitaÅ‚u - koszt jest stosunkowo wyższy niż dla kapitaÅ‚u obcego (w przypadku ewentualnej upadÅ‚oÅ›ci – pierwszeÅ„stwo w odzyskaniu Å›rodków majÄ… wierzyciele firmy, zaÅ› wÅ‚aÅ›ciciele sÄ… na samym koÅ„cu).
|
Zalety i wady kapitału własnego
Kapitał obcy
• KapitaÅ‚ oddany w użytkowanie na czas okreÅ›lony w umowie.
• Wiążą siÄ™ z nim dodatkowe koszty w postaci odsetek.
• Traktowany jest przez firmÄ™ jako zobowiÄ…zanie, które po zakoÅ„czeniu trwania umowy należy zwrócić do instytucji użyczajÄ…cej wraz z dodatkowymi opÅ‚atami (wg oprocentowania kredytu, pożyczki).
|
Zalety i wady kapitału obcego
|
Zalety:
- wierzyciele nie biorÄ… udziaÅ‚u w życiu firmy (nie przekazujemy udziaÅ‚ów w zamian za kapitaÅ‚),
- stosunkowo Å‚atwiejsze do pozyskania niż kapitaÅ‚ od inwestorów zewnÄ™trznych (jeżeli firma jest wypÅ‚acalna),
- brak możliwoÅ›ci „wytworzenia” osÅ‚ony podatkowej,
- stosunkowo prostsza procedura pozyskania Å›rodków (brak przemowy, skomplikowanej dokumentacji, negocjacji),
- szeroka oferta na rynku
|
Wady:
- udostępniony na ograniczony czas
- konieczność przedstawienia sytuacji finansowej firmy
- zmniejsza płynności przedsiębiorstwa (z uwagi na dodatkowe koszty związane z zaciąganym długiem)
- zwiększa ryzyko niewypłacalności (w zależności od wielkości zobowiązania)
- konieczność zwrócenia funduszy
- konieczność zabezpieczenia wartości kredytu (np. hipoteką, poręczeniem instytucji itp.)
- niektóre banki wprowadzajÄ… wymóg dot. funkcjonowania firmy na rynku przez okres minimum roku (to może blokować otrzymanie kredytu na uruchomienie lub w poczÄ…tkowych fazach dziaÅ‚alnoÅ›ci)
|
|
Finansowanie z „pierwszej linii”
• 3F, founders, friends and fools, co oznacza – zaÅ‚ożycieli, rodzinÄ™, przyjacióÅ‚ oraz pozostaÅ‚ych naiwnie wierzÄ…cych w powodzenie inicjatywy.
• WedÅ‚ug badaÅ„ prowadzonych przez OECD jest to, zaraz po wÅ‚asnych oszczÄ™dnoÅ›ciach, najpopularniejsze źródÅ‚o finansowania start-upów, bez wzglÄ™du na grupÄ™ badanych (pÅ‚eć, wiek, wyksztaÅ‚cenie itp.).
• GÅ‚ówny cel - pokazanie, że przedsiÄ™biorca wierzy w swój pomysÅ‚, ponadto jego rodzina i przyjaciele sÄ… skÅ‚onni zaryzykować i również zainwestować w rozwój pomysÅ‚u.
• Taka inwestycje powinna być wykonana z takÄ… samÄ… uwagÄ… i formalnoÅ›ciÄ…, jak w przypadku inwestorów zewnÄ™trznych.
• Zaleta:
mniejsze koszty użyczenia kapitaÅ‚u niż w formalnych źródÅ‚ach finansowania.
• Wada:
ryzyko wystÄ…pienia nieporozumieÅ„, konieczność oddania udziaÅ‚ów w firmie lub podziaÅ‚u zyskiem.
|
Zewnętrzne źródła finansowania - kredyty bankowe
• Prawdopodobnie najstarsze tradycyjne źródÅ‚o finansowania przedsiÄ™wzięć biznesowych.
• Kredyt ≠ pożyczka
Kredytów bankowych udzielajÄ… jedynie banki na okreÅ›lony w umowie cel oraz z uwzglÄ™dnieniem regulacji Prawa Bankowego.
Pożyczek - pozostaÅ‚e instytucje (nie tylko finansowe), jeżeli posiadajÄ… tylko takie Å›rodki, z uwzglÄ™dnieniem zapisów (jedynie) Kodeksu Cywilnego.
|
Czym jest polityka kredytowa?
• W ramach prowadzonej polityki banki starajÄ… siÄ™ wyeliminować ryzyka inwestycyjne, co w praktyce oznacza, że sytuacja osoby/instytucji wnioskujÄ…cej o kredyt jest oceniana w sposób surowy.
• Każdy bank posiada wÅ‚asnÄ… politykÄ™ kredytowÄ… dopasowanÄ… do aktualnej sytuacji w gospodarce, odgórnych regulacji rynkowych, jak również dziaÅ‚aÅ„ konkurencji.
• Każdy bank analizuje ryzyko kredytowe wedÅ‚ug wÅ‚asnych strategii, i również samodzielnie okreÅ›la wymagania dotyczÄ…ce zdolnoÅ›ci kredytowej.
• Każdy bank analizuje ryzyko kredytowe wedÅ‚ug wÅ‚asnych strategii, i również samodzielnie okreÅ›la wymagania dotyczÄ…ce zdolnoÅ›ci kredytowej.
• Jak każde przedsiÄ™biorstwo, również i banki czÄ™sto okreÅ›lajÄ… grupÄ™ docelowÄ… klientów i pod tÄ… grupÄ™ opracowujÄ… produkty finansowe.
• Banki jednak nie mogÄ… swobodnie dyktować cen, bo wszystkie dziaÅ‚ania tychże instytucji reguluje prawo krajowe oraz unijne.
|
Czym jest zdolność kredytowa?
• Zdolność kredytowa to możliwość spÅ‚aty potencjalnego zadÅ‚użenia (kredytu/pożyczki wraz z odsetkami i innymi opÅ‚atami).
• StarajÄ…c siÄ™ o kredyt bankowy należy wykazać odpowiedniÄ… historiÄ™ kredytowÄ…, czÄ™sto również zabezpieczenie (np. nieruchomość). Dlatego start-up’y majÄ… trudnoÅ›ci z otrzymaniem kredytu w banku.
|
Zdolność kredytowa a niezbędne dokumenty?
• PrzedsiÄ™biorstwo starajÄ…ce siÄ™ o kredyt musi przedstawić instytucji dokumenty rejestracyjne, finansowe, takie jak bilans, rachunek zysków i strat oraz sprawozdanie z przepÅ‚ywu Å›rodków pieniężnych, jak również udokumentować wywiÄ…zywanie siÄ™ z zobowiÄ…zaÅ„ wobec instytucji publiczno-prawnych (urzÄ…d skarbowy, skÅ‚adki na ubezpieczenia spoÅ‚eczne).
• Osoby fizyczne prezentujÄ… sylwetkÄ™ wiarygodnego kredytobiorcy, w tym m. in. oÅ›wiadczenia o posiadaniu zobowiÄ…zaÅ„ kredytowych a także wysokoÅ›ci osiÄ…ganych dochodów.
|
Zalety i wady finansowania kredytem bankowym
|
Zalety:
- produkty bankowe dostosowane do wielkości i charakteru firmy [oferty kierowane do firmy]
- możliwość otrzymania tzw. kredytu inwestycyjnego na bardziej złożone inwestycje
- otrzymanie opinii o naszym przedsięwzięciu ze strony banku
- wcześniej znane koszty finansowania
|
Wady:
- konieczność zabezpieczenia wartości kredytu
- konieczność posiadania odpowiedniej historii kredytowej
- konieczność utrzymania płynności finansowej na odpowiednim poziomie
|
|
Zewnętrzne źródła finansowania - Dotacje rządowe
• Dotacje rzÄ…dowe to pieniÄ…dze przyznawane firmie przez rzÄ…d, aby pomóc rozwinąć dziaÅ‚alność w okreÅ›lonym czasie.
• Granty zapewniajÄ… Å›rodki finansowe, które można przeznaczyć (w zależnoÅ›ci od programu) na rozpoczÄ™cie dziaÅ‚alnoÅ›ci, opracowanie nowego produktu czy zakup niezbÄ™dnego sprzÄ™tu.
• NajwiÄ™kszÄ… zaletÄ… dotacji jest fakt, że jest to pomoc bezzwrotna, tzn. nie musisz jej spÅ‚acać, ani też pÅ‚acić odsetek od otrzymanej kwoty.
• CzÄ™sto niezwykle czasochÅ‚onny i skomplikowany proces
• Dużo chÄ™tnych powoduje, że musimy siÄ™ liczyć, z tym, że nasz pomysÅ‚ nie otrzyma wsparcia.
• Granty mogÄ… być kierowane do wÄ…skiej specjalizacji, nisz rynkowych, co może zdecydowanie utrudnić otrzymanie dotacji, lub nawet znalezienie programu, w którym pod wzglÄ™dem formalnym nasze przedsiÄ™wziÄ™cie może zostać zakwalifikowane do oceny.
• Otrzymanie dotacji wiąże siÄ™ z koniecznoÅ›ciÄ… rozliczenia przydzielonych pieniÄ™dzy, istniejÄ… kryteria wydatkowania otrzymanych Å›rodków, których bezwzglÄ™dnie należy pilnować.
• Dotacja standardowo przeznaczana jest na okreÅ›lony projekt, cel, mniej na tzw. „rozpoczÄ™cie dziaÅ‚alnoÅ›ci”.
• W zależnoÅ›ci od programu przedsiÄ™biorstwo musi przygotować zestaw różnych dokumentów, m. in. biznes plan (jako dokument ukazujÄ…cy wielowymiarowe zaÅ‚ożenia przedsiÄ™wziÄ™cia), a także sam opis pomysÅ‚u.
• SzczegóÅ‚owe dziaÅ‚ania i wymogi dotyczÄ…ce wnioskowania o dofinansowanie mogÄ… siÄ™ różnic w zależnoÅ›ci od programu.
• Podstawowe kroki/dziaÅ‚ania, które należy wykonać, aby aplikować o fundusze z dotacji rzÄ…dowych:
1. Dokładnie rozeznaj wymogi instytucji udzielającej dotacji.
2. Określić, czy to finansowanie jest odpowiednie dla naszego pomysłu.
3. Należy przygotować bardzo dokÅ‚adny opis projektu, cel oraz w jaki sposób dotacje wpÅ‚ynÄ… na jego osiÄ…gniÄ™cie.
4. Wypisz informacje na temat przedsiÄ™biorstwa, reprezentujÄ…cych go osób, które wnioskujÄ… o dofinansowanie – posiadane doÅ›wiadczenie, wiedza, umiejÄ™tnoÅ›ci – zwÅ‚aszcza w obszarze, którego dotyczy przyszÅ‚a inwestycja, a także historii firmy na rynku.
5. Wycena projektu oraz okres realizacji – koszty realizacji przedsiÄ™wziÄ™cia oraz wysokość wnioskowanego wsparcia, czas realizacji.
|
Zalety i wady finansowania - Dotacje rządowe
|
Zalety:
- zazwyczaj majÄ… charakter bezzwrotny
- majÄ… pozytywny wpÅ‚yw na rozwój przedsiÄ™biorstw
- poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw na rynku lokalnym oraz zagranicznym
- mogÄ… zostać przeznaczone (w zależnoÅ›ci od programu) na zakup sprzÄ™tu, innowacyjne technologie, szkolenia dla pracowników
- „zmusza” firmÄ™ do myÅ›lenia perspektywicznego, o rozwoju firmy (bez wsparcia wiele firm nie zdecydowaÅ‚oby siÄ™ na kluczowe dla ich rozwoju inwestycje)
|
Wady:
- skomplikowana procedura aplikacyjna
- czasochłonny proces aplikowania o środki (przygotowywanie wniosku, okres jego oceny)
- rozbudowana dokumentacja projektowa oraz skomplikowane sÅ‚ownictwo (zarówno przed , w trakcie realizacji przedsiÄ™wziÄ™cia, a także po jego zakoÅ„czeniu)
- konieczność śledzenia na bieżąco wytycznych i rozporządzeń
- konieczność trzymania siÄ™ zaÅ‚ożonych planów oraz wskaźników do realizacji
- nie jest dostÄ™pne dla wszystkich form i rodzajów dziaÅ‚alnoÅ›ci, czÄ™sto skierowane do konkretnych specjalizacji, branży
- może być konieczne wniesienie wkładu własnego i zabezpieczenia
|
|
Zewnętrzne źródła finansowania - Pożyczki na start (Start up loans)
• IstniejÄ… ogólnokrajowe programy, które oferujÄ… pożyczki zapewniajÄ…ce osobom bez wzglÄ™du na wiek pomoc finansowÄ… na rozpoczÄ™cie lub rozwój przedsiÄ™biorstwa funkcjonujÄ…cego na rynku nie dÅ‚użej niż rok.
• Poza wsparciem finansowym w ramach tego rodzaju programów zapewnia siÄ™ również wsparcie merytoryczne.
• W kontekÅ›cie Å›rodków pochodzÄ…cych z UE powstajÄ… programy, które realizujÄ… samorzÄ…dy, bÄ…dź inne instytucje oferujÄ…c pożyczki na preferencyjnych warunkach, czÄ™sto jednak skierowane do okreÅ›lonych grup przyszÅ‚ych przedsiÄ™biorców.
|
Zalety i wady finansowania – Pożyczki na start (Start up loans)
|
Zalety:
- stosunkowo wysoka kwota pożyczki,
- korzystne warunki,
- szerokie grono beneficjentów,
- krótki czas uzyskania finansowania,
- możliwość otrzymania wsparcia mentorów,
- finansowanie skierowane dla przedsiębiorstw dopiero rozpoczynających działalność.
|
Wady:
- otrzymane Å›rodki trzeba zwrócić,
- wymagane zabezpieczenie pożyczki,
- każdy program to inne wymogi, nierzadko również dokÅ‚adne terminy skÅ‚adania wniosków,
- czÄ™sto dokÅ‚adnie okreÅ›lone grupy docelowe beneficjentów (studenci ostatniego roku, absolwenci szkóÅ‚ Å›rednich, bezrobotni.
|
|
Zewnętrzne źródła finansowania - Lokalne instytucje/Agencje przedsiębiorczości (Local authorities)
• MożliwoÅ›ci wsparcia finansowego na poziomie lokalnym istniejÄ….
• Wiele wÅ‚adz na szczeblu lokalnym tworzy jednostki, których zadaniem jest wspieranie lokalnej przedsiÄ™biorczoÅ›ci – jeżeli nie oferujÄ… finansowania, z pewnoÅ›ciÄ… dysponujÄ… przestrzeniÄ… biurowÄ… dla poczatkujÄ…cych przedsiÄ™biorców lub wskażą inne lokalne źródÅ‚a wsparcia finansowego.
|
CROWDFUNDING
Czym jest crowdfunding?
• Crowdfunding to forma finansowania różnego rodzaju projektów przez spoÅ‚eczność, która jest lub zostanie wokóÅ‚ tych projektów zorganizowana;
• PrzedsiÄ™wziÄ™cie jest finansowane poprzez dużą liczbÄ™ drobnych, jednorazowych wpÅ‚at dokonywanych przez osoby zainteresowane projektem;
• Crowdfunding dotacyjny
to finansowanie społecznościowe opierające się na darowiznach. Ma miejsce, gdy ludzie przekazują pieniądze na określoną kampanię, przedsiębiorstwo lub też osobę nie otrzymując nic w zamian.
• Crowdfunding dÅ‚użny
polega na pożyczkach, które sÄ… formÄ… finansowania spoÅ‚ecznoÅ›ciowego. PieniÄ…dze zastawione przez sponsorów sÄ… pożyczkÄ… i muszÄ… zostać
• Crowdfunding wynagradzajÄ…cy
ma miejsce wtedy, gdy darczyńcy (osoby wspierające finansowo dane przedsięwzięcie) otrzymują coś w zamian za swoje darowizny (np. produkt, voucher na jego zakup po obniżonej cenie, etc.).
• Crowdfunding udziaÅ‚owy
• finansowanie spoÅ‚ecznoÅ›ciowe pozwala oddać część udziaÅ‚ów w zamian za finansowanie.
• Tego rodzaju darowizny sÄ… inwestycjÄ…, w ramach której jej uczestnicy otrzymujÄ… udziaÅ‚y w firmie na podstawie wartoÅ›ci wniesionego finansowania.
• Kiedy wybrać crowdfunding? (1 z 2)
Gdy przedsiębiorca ma na celu sfinansowanie pojedynczego projektu (nie traktuje crowdfundingu jako stałego finansowania swojej działalności);
• Gdy podmiot posiada i rozwija model biznesowy i wie w jaki sposób bÄ™dzie produkowaÅ‚ i dystrybuowaÅ‚ swoje produkty/usÅ‚ugi;
• Gdy crowdfunding traktowany jest jak swego rodzaju przedsprzedaż, dziÄ™ki której można zebrać pieniÄ…dze z góry za ofertÄ™, która dopiero bÄ™dzie wyprodukowana i wejdzie na rynek;
Kiedy wybrać crowdfunding? (2 z 2)
• Gdy przedsiÄ™biorca zakÅ‚ada spopularyzowanie projektu za poÅ›rednictwem crowdfundingu i wierzy w marketingowÄ… wartość tego rodzaju kampanii;
• Gdy podmiot ma Å›wiadomość, że nie sÄ… to Å‚atwe pieniÄ…dze
• i tylko profesjonalne przedsiÄ™wziÄ™cia mogÄ… podoÅ‚ać presji czasu i tysiÄ™cy inwestorów.
|
Crowdfunding - wybrane zalety i wady
|
Zalety
|
Wady
|
|
•Możliwość pozyskania finansowania bez posiadania aktywów finansowych;
|
•Liczni inwestorzy utrudniajÄ… firmie komunikacjÄ™
i terminowe realizowanie zobowiązań;
|
|
•Jakość produktów oferowanych poprzez crowdfunding jest z reguÅ‚y wysoka;
|
•Asymetria w dostÄ™pie do informacji miÄ™dzy inwestorami i wÅ‚aÅ›cicielem projektu;
|
|
•Niskie ryzyko utraty kontroli nad przedsiÄ™wziÄ™ciem przez wÅ‚aÅ›ciciela projektu;
|
•Stosunkowo duże koszty obsÅ‚ugi rozproszonych inwestorów;
|
|
•Korzystanie z „mÄ…droÅ›ci tÅ‚umu” (informacje zwrotne od uczestników kampanii);
|
•Ryzyko niewpasowania siÄ™ z produktem
w oczekiwania internautów;
|
|
•Tworzenie grupy wiernych odbiorców przyszÅ‚ych produktów i usÅ‚ug;
|
•Ryzyko plagiatu produktu na podstawie udostÄ™pnionych o nim informacji w sieci;
|
|
Czynniki sukcesu projektów crowdfundingowych
Czynniki sukcesu projektów crowdfundingowych (1 z 2)
1. Wybór odpowiedniej (dostosowanej do projektu) platformy crowdfundingowej.
2. Ustalenie realistycznego celu (np. kwoty oczekiwanego finansowania), a także czasu trwania kampanii.
3. Opracowanie (najlepiej skrojonych na miarÄ™ i dopracowanych merytorycznie) materiaÅ‚ów marketingowych.
4. Przygotowanie zestawu nagród zróżnicowanych wzglÄ™dem poziomu udzielonego finansowania.
Czynniki sukcesu projektów crowdfundingowych (2 z 2)
5. Rozpropagowanie informacji o kampanii w pierwszej kolejnoÅ›ci wÅ›ród rodziny i znajomych, a nastÄ™pnie w Å›rodowisku zewnÄ™trznym.
6. Utrzymywanie kontaktu z osobami, które dokonaÅ‚y wpÅ‚at w trakcie trwania kampanii crowdfundingowej jak również po jej zakoÅ„czeniu.
|
VENTURE CAPITAL
Definicja Venture capital
Venture capital jest formÄ… inwestycji Å›redniookresowej w udziaÅ‚y przedsiÄ™wziÄ™cia na wczesnym etapie jego rozwoju. Wysokie ryzyko zwiÄ…zane z inwestycjÄ… rekompensowane jest przez wyższÄ… oczekiwanÄ… stopÄ™ zwrotu z inwestycji. Venture capital to jeden z wyspecjalizowanych segmentów rynku private equity.
|
Historia początków venture capital
1.Venture capital w średniowieczu.
2.Venture capital podczas pierwszej rewolucji przemysłowej
3.Venture capital po zakończeniu II wojny światowej
4.Venture capital latach siedemdziesiÄ…tych XX wieku
5.Venture capital latach osiemdziesiÄ…tych XX wieku i później.
|
Istota venture capital
Fundusze venture capital poszukujÄ… dobrze zapowiadajÄ…cych siÄ™ nowopowstaÅ‚ych przedsiÄ™biorstw lub osób, które posiadajÄ… innowacyjny pomysÅ‚. Po znalezieniu odpowiedniego podmiotu w zamian za udziaÅ‚y w nim udostÄ™pniajÄ… kapitaÅ‚ pozwalajÄ…cy temu podmiotowi rozpocząć i rozwinąć swojÄ… dziaÅ‚alność. Fundusze venture capital najczęściej nie wykupujÄ… wiÄ™kszoÅ›ciowego udziaÅ‚u w podmiocie. Ich celem nie jest przejÄ™cie takiego podmiotu, ani nim zarzÄ…dzanie.
Fundusz inwestuje kapitał w średniookresowej perspektywie.
|
Fazy rozwoju przedsiębiorstwa a zaangażowanie kapitałowe funduszy venture capital
1. Faza zasiewów (seed stage).
2. Faza poczÄ…tkowa (start up).
3. Faza rozwoju (development stage).
4. Faza ekspansji (expansion stage).
5. Faza wejÅ›cia inwestora strategicznego bÄ…dź upublicznienia spóÅ‚ki
|
Zalety i wady venture capital
Venture capital w praktyce
Wiele firm, obecnie potentatów na rynku Å›wiatowym korzystaÅ‚o z tego rodzaju wsparcia.
Z venture capital korzystały m. in.:
Google, Facebook, Apple, Amazon, Twitter, Gupon, Intel, Microsoft, Hewlett, Packard, Compaq, Lotus, Xerox.
|
BUSINESS ANGELS
Aniołowie Biznesu
Kim są aniołowie biznesu?
to prywatni inwestorzy (zazwyczaj posiadajÄ…cy bogate doÅ›wiadczenie w dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej), którzy inwestujÄ…
w przedsiębiorstwa będące we wczesnych fazach rozwoju
w zamian za objÄ™cie części ich akcji lub udziaÅ‚ów;
Kryteria klasyfikacji projektów inwestycyjnych
B.H. Payne zaproponował metodologię oceny przedsięwzięcia biznesowego opartą na siedmiu komponentach:
|
Kryterium oceny
|
Waga kryterium (%)
|
|
1. ZespóÅ‚ zarzÄ…dzajÄ…cy
|
30%
|
|
2. Perspektywy rynku
|
25%
|
|
3. Produkt i technologia
|
15%
|
|
4. Kanał sprzedaży
|
10%
|
|
5. Przewaga konkurencyjna
|
10%
|
|
6. Rozmiar rundy inwestycyjnej
|
5%
|
|
7. Potrzeba dalszego finansowania
|
5%
|
|
Suma
|
100%
|
Proces finansowania projektu (1 z 2)
• Etap nr 1 – ZgÅ‚oszenie siÄ™ przedsiÄ™biorcy do sieci anioÅ‚ów biznesu z koncepcjÄ… projektu biznesowego.
• Etap nr 2 – WstÄ™pna analiza przedÅ‚ożonego projektu (a w przypadku pozytywnej oceny przedstawienie biznesplanu przedsiÄ™wziÄ™cia).
• Etap nr 3 – Akceptacja biznesplanu skutkuje rekomendacjÄ… projektu do finansowania oraz obejmuje prezentacjÄ™ caÅ‚oÅ›ciowej koncepcji projektu lub pitching.
• Proces finansowania projektu (2 z 2)
• Etap nr 4 – Obejmuje negocjacje warunków wspóÅ‚pracy, a także pogÅ‚Ä™bione analiz biznesowych przedÅ‚ożonej koncepcji, projektu.
• Etap nr 5 – Po porozumieniu siÄ™ obu stron podpisywana jest umowa, a anioÅ‚ biznesu wnosi ustalonÄ… kwotÄ™ w zamian za przekazanie części udziaÅ‚ów.
|
Aniołowie Biznesu - zalety i wady finansowania
|
Zalety
|
Wady
|
|
•AB wnoszÄ… wartość dodanÄ… do biznesu nie tylko w formie kapitaÅ‚u, ale i know how.
|
•TrudnoÅ›ci z pozyskaniem kolejnych transz kapitaÅ‚u na finansowanie rozwoju projektu.
|
|
•Relatywnie niski koszt pozyskania kapitaÅ‚u.
|
•Nie każdy AB peÅ‚ni aktywnÄ… rolÄ™ w projekcie,
w który zainwestowaÅ‚ kapitaÅ‚.
|
|
•Wsparcie podmiotów we wstÄ™pnej fazie rozwoju z naciskiem na firmy o wysokim potencjale technologicznym (high-tech).
|
•Oczekiwania AB dotyczÄ…ce wpÅ‚ywania na dziaÅ‚alność przedsiÄ™biorstwa.
|
|
•Dodawane bonusy: efekt dźwigni, gwarancje kredytowe, niezbyt wysokie koszty opÅ‚aty dotyczÄ…ce inwestycji.
|
•Nieuregulowana prawnie kwestia wysokoÅ›ci udziaÅ‚ów we wspieranym przedsiÄ™biorstwie.
|
|
Aniołowie biznesu w praktyce
ChcÄ…c pozyskać anioÅ‚a biznesu musisz zwrócić uwagÄ™ na kilka kwestii warunkujÄ…cych sukces Twoich wysiÅ‚ków;
1. Musisz wiedzieć jakiego inwestora szukasz
2. Szukaj blisko domu.
3. Sieć, sieć i jeszcze raz sieć.
4. Uświadom sobie, że anioły rzadko latają w pojedynkę.
5. Skorzystaj z usÅ‚ug Å‚Ä…czÄ…cych anioÅ‚ów biznesu z inwestorami dostÄ™pnych w Internecie .
6. WysiÅ‚ki zwiÄ…zane z „polowaniem” na anioÅ‚a biznesu sÄ… tego warte, a skala korzyÅ›ci wykracza poza benefity finansowe.
|
STARTUP ACCELERATORS
Czym są Start-up accelerators?
Programy akceleracyjne, powszechnie nazywane akceleratorami, udzielajÄ… wsparcia przedsiÄ™biorstwom w najwczeÅ›niejszych etapach rozwoju. Czasem w ich obszarze zainteresowaÅ„ sÄ… zespoÅ‚y ludzkie, które posiadajÄ… już opracowany produkt lub usÅ‚ugÄ™, które to zamierzajÄ… skomercjalizować. Pomoc może obejmować zarówno finansowanie, ale również może to być wsparcie merytoryczne z obszaru np.: prawa, ksiÄ™gowoÅ›ci, marketingu, czy zarzÄ…dzania. Inkubatory mogÄ… również udostÄ™pniać podmiotom niezbÄ™dnÄ… przestrzeÅ„ i infrastrukturÄ™ w postaci przestrzeni biurowej, wyposażenia, czy materiaÅ‚ów biurowych
|
Rodzaje akceleratorów start-upów
1. Akceleratory prowadzone przez fundusze inwestycyjne
2. Akceleratory korporacyjne
3. Akceleratory publiczne (unijne, rzÄ…dowe lub lokalne) oraz tworzone przez instytucje pozarzÄ…dowe
4. Akceleratory akademickie
|
Czynniki wyboru właściwego akceleratora
1. Wartość portfela startupowego danego akceleratora
2. Wielkość portfela startupowego danego akceleratora
3. Przeżywalność startupów
4. Zadowolenie podmiotów, które zakoÅ„czyÅ‚y wspóÅ‚pracÄ™ z akceleratorem
|
Zalety i wady akceleratorów startupów
Akceleratory startupów w praktyce
Na Å›wiecie funkcjonuje ogromna liczba akceleratorów startupów. Poniżej zaprezentowano kilka najwiÄ™kszych pod wzglÄ™dem finansowania i iloÅ›ci obsÅ‚użonych firm.
• Y Combinator,
• Techstars,
• 500startups,
• AngelPad,
• Seedcamp,
• DreamIT Ventures
|
INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
Inkubatory przedsiębiorczości - czym są?
• Inkubatory przedsiÄ™biorczoÅ›ci to instytucje o różnej formie prawnej, których celem jest wpieranie przedsiÄ™biorczoÅ›ci.
• GÅ‚ówne grupy docelowe, korzystajÄ…ce ze wsparcia zapewnianego przez inkubatory to poczÄ…tkujÄ…cy przedsiÄ™biorcy, mÅ‚odzież i studenci, a także podmioty ekonomii spoÅ‚ecznej.
• Wg zaÅ‚ożeÅ„ inkubatory majÄ… przyczyniać siÄ™ do wykorzystania potencjaÅ‚u intelektualnego, umiejÄ™tnoÅ›ci i wiedzy lokalnej spoÅ‚ecznoÅ›ci, przynoszÄ…c nowe rozwiÄ…zania, które można zaadoptować do otoczenia zewnÄ™trznego i na ich podstawie zbudować biznes*.
• Zdarza siÄ™, że zakres dziaÅ‚alnoÅ›ci inkubatorów przedsiÄ™biorczoÅ›ci kojarzony jest jedynie z przestrzeniÄ… do pracy, sÄ… to przypadki inkubatorów, które nie dziaÅ‚ajÄ… aktywnie.
*Część inkubatorów koncentruje siÄ™ na specyficznych obszarach gospodarki.
• W inkubatorze możemy pracować nad zaÅ‚ożeniami projektu jeszcze zanim staniemy siÄ™ pewni proponowanego rozwiÄ…zania.
• PojÄ™cie inkubator przedsiÄ™biorczoÅ›ci stosuje siÄ™ zamiennie z pojÄ™ciem akcelerator przedsiÄ™biorczoÅ›ci, pomimo niewÄ…tpliwie podobnych zaÅ‚ożeÅ„ dziaÅ‚alnoÅ›ci, obie te instytucje różniÄ… siÄ™ miÄ™dzy sobÄ… grupÄ… docelowÄ… z uwagi na fazÄ™ zaawansowania przedsiÄ™wziÄ™cia.
• To nie tylko przestrzeÅ„ do pracy, ale również otoczenie –wsparcie merytoryczne, prawne, ksiÄ™gowe.
• IstniejÄ… również inkubatory, które użyczajÄ… osobowoÅ›ci prawnej poczÄ…tkujÄ…cemu przedsiÄ™biorcy równoczeÅ›nie pozostawiajÄ…c swobodÄ™ w podejmowaniu decyzji biznesowych.
|
Inkubatory przedsiębiorczości - zalety i wady
|
Zalety:
•organizacja miejsca pracy (do dyspozycji wyposażona przestrzeÅ„ biurowa)
•korzystne warunki najmu (stosunkowo niskie koszty)
•możliwość rozpoczÄ™cie dziaÅ‚alnoÅ›ci bez rejestrowania jej (inkubator użycza osobowoÅ›ci prawnej)
•pomoc merytoryczna i organizacyjna
(w tym księgowa, prawna) ze strony Inkubatora
•brak ograniczeÅ„ w stosunku do grupy docelowej (w kontekÅ›cie wieku, zawodu)
•swoboda zakoÅ„czenia dziaÅ‚alnoÅ›ci
w przypadku nietrafionego pomysłu
|
Wady:
•korzystanie z osobowoÅ›ci prawnej powoduje „bezimienność” firmy, istnieje ryzyko, że przedsiÄ™biorstwo może być nierozpoznawalne na rynku.
•zbyt duża wygoda (brak koniecznoÅ›ci dbania o kwestie finansowe, pomoc prawna, użyczenie osobowoÅ›ci prawnej) może spowodować, że poczatkujÄ…cy przedsiÄ™biorca nie nauczy siÄ™ zarzÄ…dzania firmÄ…
|
|
BOOTSTRAPPING
Bootstrapping - czym jest?
Bootstrapping to metoda opisujÄ…ca finansowanie dziaÅ‚alnoÅ›ci startupu wyÅ‚Ä…cznie w oparciu o zasoby wÅ‚asne przedsiÄ™biorcy, opierajÄ…ca siÄ™ na bardzo rygorystycznym podejÅ›ciu do kosztów oraz zarzÄ…dzania pÅ‚ynnoÅ›ciÄ…;
Bootstrapp a boostrapping
• Termin „bootstrap” oznacza przedsiÄ™biorcÄ™, który w zwiÄ…zku z prowadzonÄ… dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… bÄ…dź to nie korzysta z żadnego finansowania zewnÄ™trznego, bÄ…dź też udziaÅ‚ tego rodzaju finansowania w dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej jest bardzo niewielki;
• Stabilne generowanie przychodów i tworzenie pÅ‚aszczyzny, stanowiÄ…cej źródÅ‚o finansowania przyszÅ‚ych inwestycji
w biznesie;
• WÅ‚aÅ›ciciel ma możliwość znacznie szerszego eksperymentowania ze swojÄ… markÄ… i tworzonym w ramach niej produktem;
• Brak uzależnienia i nacisków inwestorów, swoboda w wyznaczaniu celów i kierunków rozwoju;
• Brak koniecznoÅ›ci dzielenia siÄ™ wypracowanymi zyskami;
|
Bootstrapping - zalety
Strategia stania na własnych nogach (1 z 2)
Strategia bootstrappingu opiera się na następujących charakterystykach:
• Model przedsiÄ™biorstwa musi zostać dostosowany do zaÅ‚ożeÅ„ koncepcyjnych oraz ram bootstrappingu;
• Determinacja do gromadzenia Å›rodków wÅ‚asnych w celu finansowania biznesu;
• Nacisk na szybkie uruchomienie sprzedaży pozwalajÄ…cej na generowanie wÅ‚asnych Å›rodków finansowych;
• Zwrócenie szczególnego nacisku na produkty oraz usÅ‚ugi o wysokiej marży;
Strategia stania na własnych nogach (2 z 2)
Strategia bootstrappingu opiera siÄ™ na nastÄ™pujÄ…cych charakterystykach – cd.:
• Zrezygnowanie z angażowania w dziaÅ‚alność zasobów czynnika pracy;
• Zwrócenie uwagi na kontrolowanie tempa wzrostu przedsiÄ™biorstwa
• w fazie jego rozruchu;
• Skupienie siÄ™ na maksymalizacji cash flow zamiast na zyskach przedsiÄ™biorstwa;
• Oparcie modelu biznesowego na sprawdzonych technikach operacyjnych.
|
Zarządzanie gotówką
ZarzÄ…dzanie gotówkÄ… (1 z 2)
To jeden z najważniejszych elementów bootstrappingu.
Podejmowane w tym zakresie działania obejmują m.in.:
• KoncentracjÄ™ dziaÅ‚alnoÅ›ci na przychodach gotówkowych lub przychodach z odroczeniem terminów pÅ‚atnoÅ›ci;
• Wykorzystywanie faktoringu w stosunku do przychodów o wydÅ‚użonym terminie pÅ‚atnoÅ›ci,
• Negocjowanie najdÅ‚uższych terminów pÅ‚atnoÅ›ci za zakupione wyposażenie, usÅ‚ugi, produkty, etc.,
ZarzÄ…dzanie gotówkÄ… (2 z 2)
• Negocjowanie pÅ‚atnoÅ›ci z wykorzystaniem rat w przypadku zakupów na wiÄ™kszÄ… skalÄ™;
• Wykorzystywanie leasingu w ramach dziaÅ‚alnoÅ›ci;
• Unikanie kar umownych a także wysokiego oprocentowania kapitaÅ‚u;
• Stosowanie barteru w transakcjach gospodarczych.
|
Minimalizowanie kosztów
Minimalizowanie kosztów (1 z 2)
Bootstrapping to także minimalizowanie kosztów realizowane m.in. poprzez:
• Wykorzystywanie tanich powierzchni biurowych, w tym po-wierzchni dzielonych;
• Nabywanie wyposażenia do biura na wyprzedażach, kupowanie sprzÄ™tu używanego lub urzÄ…dzeÅ„ o niższej jakoÅ›ci (klasie);
• Nacisk na ograniczanie kosztów marketingu oraz dziaÅ‚aÅ„ z zakresu PR;
Minimalizowanie kosztów (2 z 2)
• Tworzenie strony internetowej przedsiÄ™biorstwa w oparciu o darmowe szablony;
• Unikanie kosztów zwiÄ…zanych z prowadzeniem dziaÅ‚aÅ„, które mogÄ… być wykonane we wÅ‚asnym zakresie (np. rekrutacja pracowników);
• Minimalizowanie kosztów usÅ‚ug prawnych;
• Ograniczanie kosztów usÅ‚ug ksiÄ™gowych.
|
COMMUNITY DEVELOPMENT FINANCE INSTITUTIONS
Charakterystyka Community Development Finance Institutions
Community Development Finance Institutions to prywatne instytucje finansowe zapewniajÄ…ce finansowanie oraz edukacjÄ™ finansowÄ… osobom, czy też spoÅ‚ecznoÅ›ciom lokalnym, które zostaÅ‚y wykluczone z tradycyjnego, komercyjnego systemu finansowego z uwagi na niskie dochody.
|
Przedsiębiorstwa, które mogą liczyć na finansowanie przez instytucje CDFI
1. Podmioty nie majÄ…ce dostÄ™pu do tradycyjnych źródeÅ‚ finansowania
2. Podmioty dziaÅ‚ajÄ…ce na obszarach dotkniÄ™tych ubóstwem, w trudnej sytuacji.
3. Podmioty należące do osób wywodzÄ…cych siÄ™ ze spoÅ‚ecznoÅ›ci znajdujÄ…cej siÄ™ w niekorzystnej sytuacji
|
Sektory Community Development Finance Institutions
1. Banki rozwoju społeczności.
2. SpóÅ‚dzielcze kasy kredytowe na rzecz rozwoju.
3. Fundusze pożyczkowe na rzecz rozwoju społeczności.
4. Fundusze kapitału podwyższonego ryzyka rozwoju społeczności.
|
Community Development Finance Institutions - wady i zalety
CDFI to normalne instytucje finansowe, banki, spóÅ‚dzielcze kasy kredytowe, czy fundusze wysokiego ryzyka, jednakże sÄ… nastawione na specyficznego klienta. Ich podstawowÄ… zaletÄ… jest to, że można otrzymać tam finansowanie nawet wtedy, gdy tradycyjne instytucje finansowe tego odmówiÅ‚y. Warunkiem otrzymania pomocy jest jednak to by osoba, bÄ…dź podmiot miaÅ‚y siedzibÄ™ w obszarach wykluczonych, bÄ…dź pochodziÅ‚y z wykluczonych spoÅ‚ecznoÅ›ci.
|
Community Development Finance Institutions w praktyce
W przypadku CDFI trudno mówić o spektakularnych sukcesach ponieważ skupiajÄ… siÄ™ z zasady na lokalnych spoÅ‚ecznoÅ›ciach. Jednakże instytucje CDFI chwalÄ… siÄ™ udzielonÄ… pomocÄ….
PrzykÅ‚adowo na stronie Opportunity Finance Network (OFN), krajowego stowarzyszenia instytucji finansowych zajmujÄ…cych siÄ™ rozwojem spoÅ‚ecznoÅ›ci, można znaleźć wiele opisanych przykÅ‚adów Å›wiadczÄ…cych o tym, że dziaÅ‚alność tych instytucji ma sens (patrz: https://cdfistory.ofn.org/).
|
This project has been funded with support from the European Commission. This web site and its contents reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.
| |
Title
Umiejętności cyfrowe w zarządzaniu finansami start-upów
Keywords
Zarządzanie finansami, umiejętności cyfrowe, bootstrapping, crowd-funding, aniołowie biznesu, venture capital, akceleratory start-upów, instytucje fin
Author
University of Rzeszow
Languages
English
Description
1. Moduł: Umiejętności cyfrowe w zarządzaniu finansami start-upów 1.1. Temat: Tradycyjne źródła finansowania biznesu 1.1.1. Wewnętrzne, nieformalne źródła finansowania 1.1.2. Pojęcie kapitału własnego i obcego 1.1.3. Finansowanie z „pierwszej linii” 1.1.4. Zewnętrzne źródła finansowania - kredyty bankowe 1.1.5. Zewnętrzne źródła finansowania - dotacje rządowe 1.1.6. Zewnętrzne źródła finansowania – Pożyczki na start (Start up loans) 1.1.7. Tradycyjne źródła finansowania – Lokalne instytucje/ Agencje przedsiębiorczości (Local authorities) 1.2. Temat: Crowdfunding 1.2.1. Czym jest crowdfunding? 1.2.2. Rodzaje crowdfundingu 1.2.3. Kiedy wybrać crowdfunding? 1.2.4. Zalety i wady crowdfundingu 1.2.5. Czynniki sukcesu projektów crowdfundingowych 1.2.6. Crowdfunding w praktyce 1.3. Temat: Venture capital 1.3.1. Definicje Venture capital 1.3.2. Historia początków venture capital 1.3.3. Istota venture capital 1.3.4. Fazy rozwoju przedsiębiorstwa a zaangażowanie kapitałowe funduszy venture capital 1.3.5. Wady i zalety venture capital 1.3.6. Venture capital w praktyce 1.4. Temat: Aniołowie biznesu (Business Angels) 1.4.1. Kim są aniołowie biznesu? 1.4.2. Kryteria klasyfikacji projektów inwestycyjnych 1.4.3. Proces finansowania projektu 1.4.4. Wady i zalety finansowania przez aniołów biznesu 1.4.5. Aniołowie biznesu w praktyce 1.5. Temat: Startup accelerators 1.5.1. Czym są Startup accelerators? 1.5.2. Rodzaje akceleratorów startupów 1.5.3. Czynniki wyboru właściwego akceleratora 1.5.4. Zalety i wady akceleratorów startupów 1.5.5. Akceleratory startupów w praktyce 1.6. Temat: Inkubatory przedsiębiorczości 1.6.1. Czym są inkubatory przedsiębiorczości? 1.6.2. Zalety i wady inkubatorów przedsiębiorczości 1.7. Temat: Bootstrapping 1.7.1. Czym jest boostrapping? 1.7.2. Zalety i wady boostrappingu? 1.7.3. Strategia stania na własnych nogach. 1.7.4. Jakie instrumenty zarządzania finansami wykorzystuje bootstrap-ping? 1.7.5. Bootstrapping w praktyce 1.8. Temat: Community Development Finance Institutions (CDFI) 1.8.1. Community Development Finance Institutions 1.8.2. Przedsiębiorstwa, które mogą liczyć na finansowanie przez instytucje CDFI 1.8.3. Sektory Community Development Finance Institutions 1.8.4. Wady i zalety Community Development Finance Institutions 1.8.5. Community Development Finance Institutions w praktyce
Contents
Umiejętności cyfrowe w zarządzaniu finansami startupów
Cele modułu
Cele modułu
Na koniec tego modułu będziesz potrafił:
TRADYCYJNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA BIZNESU
Własne oszczędności
Kapitał własny
Koszt kapitału własnego
Zalety i wady kapitału własnego
Kapitał obcy
Zalety i wady kapitału obcego
Zalety:
- wierzyciele nie biorÄ… udziaÅ‚u w życiu firmy (nie przekazujemy udziaÅ‚ów w zamian za kapitaÅ‚),
- stosunkowo Å‚atwiejsze do pozyskania niż kapitaÅ‚ od inwestorów zewnÄ™trznych (jeżeli firma jest wypÅ‚acalna),
- brak możliwoÅ›ci „wytworzenia” osÅ‚ony podatkowej,
- stosunkowo prostsza procedura pozyskania Å›rodków (brak przemowy, skomplikowanej dokumentacji, negocjacji),
- szeroka oferta na rynku
Wady:
- udostępniony na ograniczony czas
- konieczność przedstawienia sytuacji finansowej firmy
- zmniejsza płynności przedsiębiorstwa (z uwagi na dodatkowe koszty związane z zaciąganym długiem)
- zwiększa ryzyko niewypłacalności (w zależności od wielkości zobowiązania)
- konieczność zwrócenia funduszy
- konieczność zabezpieczenia wartości kredytu (np. hipoteką, poręczeniem instytucji itp.)
- niektóre banki wprowadzajÄ… wymóg dot. funkcjonowania firmy na rynku przez okres minimum roku (to może blokować otrzymanie kredytu na uruchomienie lub w poczÄ…tkowych fazach dziaÅ‚alnoÅ›ci)
Finansowanie z „pierwszej linii”
mniejsze koszty użyczenia kapitaÅ‚u niż w formalnych źródÅ‚ach finansowania.
ryzyko wystÄ…pienia nieporozumieÅ„, konieczność oddania udziaÅ‚ów w firmie lub podziaÅ‚u zyskiem.
Zewnętrzne źródła finansowania - kredyty bankowe
Czym jest polityka kredytowa?
Czym jest zdolność kredytowa?
Zdolność kredytowa a niezbędne dokumenty?
Zalety i wady finansowania kredytem bankowym
Zalety:
- produkty bankowe dostosowane do wielkości i charakteru firmy [oferty kierowane do firmy]
- możliwość otrzymania tzw. kredytu inwestycyjnego na bardziej złożone inwestycje
- otrzymanie opinii o naszym przedsięwzięciu ze strony banku
- wcześniej znane koszty finansowania
Wady:
- konieczność zabezpieczenia wartości kredytu
- konieczność posiadania odpowiedniej historii kredytowej
- konieczność utrzymania płynności finansowej na odpowiednim poziomie
Zewnętrzne źródła finansowania - Dotacje rządowe
• Dotacje rzÄ…dowe to pieniÄ…dze przyznawane firmie przez rzÄ…d, aby pomóc rozwinąć dziaÅ‚alność w okreÅ›lonym czasie.
• Granty zapewniajÄ… Å›rodki finansowe, które można przeznaczyć (w zależnoÅ›ci od programu) na rozpoczÄ™cie dziaÅ‚alnoÅ›ci, opracowanie nowego produktu czy zakup niezbÄ™dnego sprzÄ™tu.
• NajwiÄ™kszÄ… zaletÄ… dotacji jest fakt, że jest to pomoc bezzwrotna, tzn. nie musisz jej spÅ‚acać, ani też pÅ‚acić odsetek od otrzymanej kwoty.
• CzÄ™sto niezwykle czasochÅ‚onny i skomplikowany proces
• Dużo chÄ™tnych powoduje, że musimy siÄ™ liczyć, z tym, że nasz pomysÅ‚ nie otrzyma wsparcia.
• Granty mogÄ… być kierowane do wÄ…skiej specjalizacji, nisz rynkowych, co może zdecydowanie utrudnić otrzymanie dotacji, lub nawet znalezienie programu, w którym pod wzglÄ™dem formalnym nasze przedsiÄ™wziÄ™cie może zostać zakwalifikowane do oceny.
• Otrzymanie dotacji wiąże siÄ™ z koniecznoÅ›ciÄ… rozliczenia przydzielonych pieniÄ™dzy, istniejÄ… kryteria wydatkowania otrzymanych Å›rodków, których bezwzglÄ™dnie należy pilnować.
• Dotacja standardowo przeznaczana jest na okreÅ›lony projekt, cel, mniej na tzw. „rozpoczÄ™cie dziaÅ‚alnoÅ›ci”.
• W zależnoÅ›ci od programu przedsiÄ™biorstwo musi przygotować zestaw różnych dokumentów, m. in. biznes plan (jako dokument ukazujÄ…cy wielowymiarowe zaÅ‚ożenia przedsiÄ™wziÄ™cia), a także sam opis pomysÅ‚u.
• SzczegóÅ‚owe dziaÅ‚ania i wymogi dotyczÄ…ce wnioskowania o dofinansowanie mogÄ… siÄ™ różnic w zależnoÅ›ci od programu.
• Podstawowe kroki/dziaÅ‚ania, które należy wykonać, aby aplikować o fundusze z dotacji rzÄ…dowych:
1. Dokładnie rozeznaj wymogi instytucji udzielającej dotacji.
2. Określić, czy to finansowanie jest odpowiednie dla naszego pomysłu.
3. Należy przygotować bardzo dokÅ‚adny opis projektu, cel oraz w jaki sposób dotacje wpÅ‚ynÄ… na jego osiÄ…gniÄ™cie.
4. Wypisz informacje na temat przedsiÄ™biorstwa, reprezentujÄ…cych go osób, które wnioskujÄ… o dofinansowanie – posiadane doÅ›wiadczenie, wiedza, umiejÄ™tnoÅ›ci – zwÅ‚aszcza w obszarze, którego dotyczy przyszÅ‚a inwestycja, a także historii firmy na rynku.
5. Wycena projektu oraz okres realizacji – koszty realizacji przedsiÄ™wziÄ™cia oraz wysokość wnioskowanego wsparcia, czas realizacji.
Zalety i wady finansowania - Dotacje rządowe
Zalety:
- zazwyczaj majÄ… charakter bezzwrotny
- majÄ… pozytywny wpÅ‚yw na rozwój przedsiÄ™biorstw
- poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw na rynku lokalnym oraz zagranicznym
- mogÄ… zostać przeznaczone (w zależnoÅ›ci od programu) na zakup sprzÄ™tu, innowacyjne technologie, szkolenia dla pracowników
- „zmusza” firmÄ™ do myÅ›lenia perspektywicznego, o rozwoju firmy (bez wsparcia wiele firm nie zdecydowaÅ‚oby siÄ™ na kluczowe dla ich rozwoju inwestycje)
Wady:
- skomplikowana procedura aplikacyjna
- czasochłonny proces aplikowania o środki (przygotowywanie wniosku, okres jego oceny)
- rozbudowana dokumentacja projektowa oraz skomplikowane sÅ‚ownictwo (zarówno przed , w trakcie realizacji przedsiÄ™wziÄ™cia, a także po jego zakoÅ„czeniu)
- konieczność śledzenia na bieżąco wytycznych i rozporządzeń
- konieczność trzymania siÄ™ zaÅ‚ożonych planów oraz wskaźników do realizacji
- nie jest dostÄ™pne dla wszystkich form i rodzajów dziaÅ‚alnoÅ›ci, czÄ™sto skierowane do konkretnych specjalizacji, branży
- może być konieczne wniesienie wkładu własnego i zabezpieczenia
Zewnętrzne źródła finansowania - Pożyczki na start (Start up loans)
Zalety i wady finansowania – Pożyczki na start (Start up loans)
Zalety:
- stosunkowo wysoka kwota pożyczki,
- korzystne warunki,
- szerokie grono beneficjentów,
- krótki czas uzyskania finansowania,
- możliwość otrzymania wsparcia mentorów,
- finansowanie skierowane dla przedsiębiorstw dopiero rozpoczynających działalność.
Wady:
- otrzymane Å›rodki trzeba zwrócić,
- wymagane zabezpieczenie pożyczki,
- każdy program to inne wymogi, nierzadko również dokÅ‚adne terminy skÅ‚adania wniosków,
- czÄ™sto dokÅ‚adnie okreÅ›lone grupy docelowe beneficjentów (studenci ostatniego roku, absolwenci szkóÅ‚ Å›rednich, bezrobotni.
Zewnętrzne źródła finansowania - Lokalne instytucje/Agencje przedsiębiorczości (Local authorities)
CROWDFUNDING
Czym jest crowdfunding?
• Crowdfunding to forma finansowania różnego rodzaju projektów przez spoÅ‚eczność, która jest lub zostanie wokóÅ‚ tych projektów zorganizowana;
• PrzedsiÄ™wziÄ™cie jest finansowane poprzez dużą liczbÄ™ drobnych, jednorazowych wpÅ‚at dokonywanych przez osoby zainteresowane projektem;
• Crowdfunding dotacyjny
to finansowanie społecznościowe opierające się na darowiznach. Ma miejsce, gdy ludzie przekazują pieniądze na określoną kampanię, przedsiębiorstwo lub też osobę nie otrzymując nic w zamian.
• Crowdfunding dÅ‚użny
polega na pożyczkach, które sÄ… formÄ… finansowania spoÅ‚ecznoÅ›ciowego. PieniÄ…dze zastawione przez sponsorów sÄ… pożyczkÄ… i muszÄ… zostać
• Crowdfunding wynagradzajÄ…cy
ma miejsce wtedy, gdy darczyńcy (osoby wspierające finansowo dane przedsięwzięcie) otrzymują coś w zamian za swoje darowizny (np. produkt, voucher na jego zakup po obniżonej cenie, etc.).
• Crowdfunding udziaÅ‚owy
• finansowanie spoÅ‚ecznoÅ›ciowe pozwala oddać część udziaÅ‚ów w zamian za finansowanie.
• Tego rodzaju darowizny sÄ… inwestycjÄ…, w ramach której jej uczestnicy otrzymujÄ… udziaÅ‚y w firmie na podstawie wartoÅ›ci wniesionego finansowania.
• Kiedy wybrać crowdfunding? (1 z 2)
Gdy przedsiębiorca ma na celu sfinansowanie pojedynczego projektu (nie traktuje crowdfundingu jako stałego finansowania swojej działalności);
• Gdy podmiot posiada i rozwija model biznesowy i wie w jaki sposób bÄ™dzie produkowaÅ‚ i dystrybuowaÅ‚ swoje produkty/usÅ‚ugi;
• Gdy crowdfunding traktowany jest jak swego rodzaju przedsprzedaż, dziÄ™ki której można zebrać pieniÄ…dze z góry za ofertÄ™, która dopiero bÄ™dzie wyprodukowana i wejdzie na rynek;
Kiedy wybrać crowdfunding? (2 z 2)
• Gdy przedsiÄ™biorca zakÅ‚ada spopularyzowanie projektu za poÅ›rednictwem crowdfundingu i wierzy w marketingowÄ… wartość tego rodzaju kampanii;
• Gdy podmiot ma Å›wiadomość, że nie sÄ… to Å‚atwe pieniÄ…dze
• i tylko profesjonalne przedsiÄ™wziÄ™cia mogÄ… podoÅ‚ać presji czasu i tysiÄ™cy inwestorów.
Crowdfunding - wybrane zalety i wady
Zalety
Wady
i terminowe realizowanie zobowiązań;
w oczekiwania internautów;
Czynniki sukcesu projektów crowdfundingowych
Czynniki sukcesu projektów crowdfundingowych (1 z 2)
1. Wybór odpowiedniej (dostosowanej do projektu) platformy crowdfundingowej.
2. Ustalenie realistycznego celu (np. kwoty oczekiwanego finansowania), a także czasu trwania kampanii.
3. Opracowanie (najlepiej skrojonych na miarÄ™ i dopracowanych merytorycznie) materiaÅ‚ów marketingowych.
4. Przygotowanie zestawu nagród zróżnicowanych wzglÄ™dem poziomu udzielonego finansowania.
Czynniki sukcesu projektów crowdfundingowych (2 z 2)
5. Rozpropagowanie informacji o kampanii w pierwszej kolejnoÅ›ci wÅ›ród rodziny i znajomych, a nastÄ™pnie w Å›rodowisku zewnÄ™trznym.
6. Utrzymywanie kontaktu z osobami, które dokonaÅ‚y wpÅ‚at w trakcie trwania kampanii crowdfundingowej jak również po jej zakoÅ„czeniu.
VENTURE CAPITAL
Definicja Venture capital
Venture capital jest formÄ… inwestycji Å›redniookresowej w udziaÅ‚y przedsiÄ™wziÄ™cia na wczesnym etapie jego rozwoju. Wysokie ryzyko zwiÄ…zane z inwestycjÄ… rekompensowane jest przez wyższÄ… oczekiwanÄ… stopÄ™ zwrotu z inwestycji. Venture capital to jeden z wyspecjalizowanych segmentów rynku private equity.
Historia początków venture capital
Istota venture capital
Fundusze venture capital poszukujÄ… dobrze zapowiadajÄ…cych siÄ™ nowopowstaÅ‚ych przedsiÄ™biorstw lub osób, które posiadajÄ… innowacyjny pomysÅ‚. Po znalezieniu odpowiedniego podmiotu w zamian za udziaÅ‚y w nim udostÄ™pniajÄ… kapitaÅ‚ pozwalajÄ…cy temu podmiotowi rozpocząć i rozwinąć swojÄ… dziaÅ‚alność. Fundusze venture capital najczęściej nie wykupujÄ… wiÄ™kszoÅ›ciowego udziaÅ‚u w podmiocie. Ich celem nie jest przejÄ™cie takiego podmiotu, ani nim zarzÄ…dzanie.
Fundusz inwestuje kapitał w średniookresowej perspektywie.
Fazy rozwoju przedsiębiorstwa a zaangażowanie kapitałowe funduszy venture capital
Zalety i wady venture capital
Venture capital w praktyce
Wiele firm, obecnie potentatów na rynku Å›wiatowym korzystaÅ‚o z tego rodzaju wsparcia.
Z venture capital korzystały m. in.:
Google, Facebook, Apple, Amazon, Twitter, Gupon, Intel, Microsoft, Hewlett, Packard, Compaq, Lotus, Xerox.
BUSINESS ANGELS
Aniołowie Biznesu
Kim są aniołowie biznesu?
to prywatni inwestorzy (zazwyczaj posiadajÄ…cy bogate doÅ›wiadczenie w dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej), którzy inwestujÄ…
w przedsiębiorstwa będące we wczesnych fazach rozwoju
w zamian za objÄ™cie części ich akcji lub udziaÅ‚ów;
Kryteria klasyfikacji projektów inwestycyjnych
B.H. Payne zaproponował metodologię oceny przedsięwzięcia biznesowego opartą na siedmiu komponentach:
Kryterium oceny
Waga kryterium (%)
1. ZespóÅ‚ zarzÄ…dzajÄ…cy
30%
2. Perspektywy rynku
25%
3. Produkt i technologia
15%
4. Kanał sprzedaży
10%
5. Przewaga konkurencyjna
10%
6. Rozmiar rundy inwestycyjnej
5%
7. Potrzeba dalszego finansowania
5%
Suma
100%
Proces finansowania projektu (1 z 2)
• Etap nr 1 – ZgÅ‚oszenie siÄ™ przedsiÄ™biorcy do sieci anioÅ‚ów biznesu z koncepcjÄ… projektu biznesowego.
• Etap nr 2 – WstÄ™pna analiza przedÅ‚ożonego projektu (a w przypadku pozytywnej oceny przedstawienie biznesplanu przedsiÄ™wziÄ™cia).
• Etap nr 3 – Akceptacja biznesplanu skutkuje rekomendacjÄ… projektu do finansowania oraz obejmuje prezentacjÄ™ caÅ‚oÅ›ciowej koncepcji projektu lub pitching.
• Proces finansowania projektu (2 z 2)
• Etap nr 4 – Obejmuje negocjacje warunków wspóÅ‚pracy, a także pogÅ‚Ä™bione analiz biznesowych przedÅ‚ożonej koncepcji, projektu.
• Etap nr 5 – Po porozumieniu siÄ™ obu stron podpisywana jest umowa, a anioÅ‚ biznesu wnosi ustalonÄ… kwotÄ™ w zamian za przekazanie części udziaÅ‚ów.
Aniołowie Biznesu - zalety i wady finansowania
Zalety
Wady
w który zainwestowaÅ‚ kapitaÅ‚.
Aniołowie biznesu w praktyce
ChcÄ…c pozyskać anioÅ‚a biznesu musisz zwrócić uwagÄ™ na kilka kwestii warunkujÄ…cych sukces Twoich wysiÅ‚ków;
STARTUP ACCELERATORS
Czym są Start-up accelerators?
Programy akceleracyjne, powszechnie nazywane akceleratorami, udzielajÄ… wsparcia przedsiÄ™biorstwom w najwczeÅ›niejszych etapach rozwoju. Czasem w ich obszarze zainteresowaÅ„ sÄ… zespoÅ‚y ludzkie, które posiadajÄ… już opracowany produkt lub usÅ‚ugÄ™, które to zamierzajÄ… skomercjalizować. Pomoc może obejmować zarówno finansowanie, ale również może to być wsparcie merytoryczne z obszaru np.: prawa, ksiÄ™gowoÅ›ci, marketingu, czy zarzÄ…dzania. Inkubatory mogÄ… również udostÄ™pniać podmiotom niezbÄ™dnÄ… przestrzeÅ„ i infrastrukturÄ™ w postaci przestrzeni biurowej, wyposażenia, czy materiaÅ‚ów biurowych
Rodzaje akceleratorów start-upów
Czynniki wyboru właściwego akceleratora
1. Wartość portfela startupowego danego akceleratora
2. Wielkość portfela startupowego danego akceleratora
3. Przeżywalność startupów
4. Zadowolenie podmiotów, które zakoÅ„czyÅ‚y wspóÅ‚pracÄ™ z akceleratorem
Zalety i wady akceleratorów startupów
Akceleratory startupów w praktyce
Na Å›wiecie funkcjonuje ogromna liczba akceleratorów startupów. Poniżej zaprezentowano kilka najwiÄ™kszych pod wzglÄ™dem finansowania i iloÅ›ci obsÅ‚użonych firm.
INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
Inkubatory przedsiębiorczości - czym są?
*Część inkubatorów koncentruje siÄ™ na specyficznych obszarach gospodarki.
Inkubatory przedsiębiorczości - zalety i wady
Zalety:
(w tym księgowa, prawna) ze strony Inkubatora
w przypadku nietrafionego pomysłu
Wady:
BOOTSTRAPPING
Bootstrapping - czym jest?
Bootstrapping to metoda opisujÄ…ca finansowanie dziaÅ‚alnoÅ›ci startupu wyÅ‚Ä…cznie w oparciu o zasoby wÅ‚asne przedsiÄ™biorcy, opierajÄ…ca siÄ™ na bardzo rygorystycznym podejÅ›ciu do kosztów oraz zarzÄ…dzania pÅ‚ynnoÅ›ciÄ…;
Bootstrapp a boostrapping
w biznesie;
Bootstrapping - zalety
Strategia stania na własnych nogach (1 z 2)
Strategia bootstrappingu opiera się na następujących charakterystykach:
• Model przedsiÄ™biorstwa musi zostać dostosowany do zaÅ‚ożeÅ„ koncepcyjnych oraz ram bootstrappingu;
• Determinacja do gromadzenia Å›rodków wÅ‚asnych w celu finansowania biznesu;
• Nacisk na szybkie uruchomienie sprzedaży pozwalajÄ…cej na generowanie wÅ‚asnych Å›rodków finansowych;
• Zwrócenie szczególnego nacisku na produkty oraz usÅ‚ugi o wysokiej marży;
Strategia stania na własnych nogach (2 z 2)
Strategia bootstrappingu opiera siÄ™ na nastÄ™pujÄ…cych charakterystykach – cd.:
• Zrezygnowanie z angażowania w dziaÅ‚alność zasobów czynnika pracy;
• Zwrócenie uwagi na kontrolowanie tempa wzrostu przedsiÄ™biorstwa
• w fazie jego rozruchu;
• Skupienie siÄ™ na maksymalizacji cash flow zamiast na zyskach przedsiÄ™biorstwa;
• Oparcie modelu biznesowego na sprawdzonych technikach operacyjnych.
Zarządzanie gotówką
ZarzÄ…dzanie gotówkÄ… (1 z 2)
To jeden z najważniejszych elementów bootstrappingu.
Podejmowane w tym zakresie działania obejmują m.in.:
• KoncentracjÄ™ dziaÅ‚alnoÅ›ci na przychodach gotówkowych lub przychodach z odroczeniem terminów pÅ‚atnoÅ›ci;
• Wykorzystywanie faktoringu w stosunku do przychodów o wydÅ‚użonym terminie pÅ‚atnoÅ›ci,
• Negocjowanie najdÅ‚uższych terminów pÅ‚atnoÅ›ci za zakupione wyposażenie, usÅ‚ugi, produkty, etc.,
ZarzÄ…dzanie gotówkÄ… (2 z 2)
• Negocjowanie pÅ‚atnoÅ›ci z wykorzystaniem rat w przypadku zakupów na wiÄ™kszÄ… skalÄ™;
• Wykorzystywanie leasingu w ramach dziaÅ‚alnoÅ›ci;
• Unikanie kar umownych a także wysokiego oprocentowania kapitaÅ‚u;
• Stosowanie barteru w transakcjach gospodarczych.
Minimalizowanie kosztów
Minimalizowanie kosztów (1 z 2)
Bootstrapping to także minimalizowanie kosztów realizowane m.in. poprzez:
Minimalizowanie kosztów (2 z 2)
COMMUNITY DEVELOPMENT FINANCE INSTITUTIONS
Charakterystyka Community Development Finance Institutions
Community Development Finance Institutions to prywatne instytucje finansowe zapewniajÄ…ce finansowanie oraz edukacjÄ™ finansowÄ… osobom, czy też spoÅ‚ecznoÅ›ciom lokalnym, które zostaÅ‚y wykluczone z tradycyjnego, komercyjnego systemu finansowego z uwagi na niskie dochody.
Przedsiębiorstwa, które mogą liczyć na finansowanie przez instytucje CDFI
Sektory Community Development Finance Institutions
Community Development Finance Institutions - wady i zalety
CDFI to normalne instytucje finansowe, banki, spóÅ‚dzielcze kasy kredytowe, czy fundusze wysokiego ryzyka, jednakże sÄ… nastawione na specyficznego klienta. Ich podstawowÄ… zaletÄ… jest to, że można otrzymać tam finansowanie nawet wtedy, gdy tradycyjne instytucje finansowe tego odmówiÅ‚y. Warunkiem otrzymania pomocy jest jednak to by osoba, bÄ…dź podmiot miaÅ‚y siedzibÄ™ w obszarach wykluczonych, bÄ…dź pochodziÅ‚y z wykluczonych spoÅ‚ecznoÅ›ci.
Community Development Finance Institutions w praktyce
W przypadku CDFI trudno mówić o spektakularnych sukcesach ponieważ skupiajÄ… siÄ™ z zasady na lokalnych spoÅ‚ecznoÅ›ciach. Jednakże instytucje CDFI chwalÄ… siÄ™ udzielonÄ… pomocÄ….
PrzykÅ‚adowo na stronie Opportunity Finance Network (OFN), krajowego stowarzyszenia instytucji finansowych zajmujÄ…cych siÄ™ rozwojem spoÅ‚ecznoÅ›ci, można znaleźć wiele opisanych przykÅ‚adów Å›wiadczÄ…cych o tym, że dziaÅ‚alność tych instytucji ma sens (patrz: https://cdfistory.ofn.org/).